Kardiologia u progu nowej dekady – czas na uporządkowanie systemu
Rok 2025 wyraźnie pokazał, że choć polska kardiologia osiąga imponujące wyniki kliniczne, szczególnie w zakresie interwencji wieńcowych, terapii niewydolności serca oraz opieki po zawale, to jednak system wciąż pracuje nierówno. W wielu regionach dostęp do kluczowych badań i ambulatoryjnej opieki specjalistycznej pozostaje ograniczony.
Wprowadzenie Krajowej Sieci Kardiologicznej oraz zapisy Narodowego Programu Chorób Układu Krążenia tworzą dobre podstawy, jednak eksperci podkreślają konieczność ich szybszego i skuteczniejszego wdrażania. Program KOS-Zawał pokazał, że dobrze zaplanowana i koordynowana opieka przynosi wymierne efekty: redukuje śmiertelność i poprawia rokowanie pacjentów po ostrych incydentach wieńcowych.
To właśnie teraz, jak wskazuje Polskie Towarzystwo Kardiologiczne, należy precyzyjnie określić kierunki inwestycji, aby wzmocnić cały system opieki nad pacjentami kardiologicznymi.
Nowy Zarząd PTK wyodrębnił dziesięć obszarów strategicznych, ale cztery z nich uznano za absolutnie kluczowe. To filary, bez których dalszy rozwój polskiej kardiologii będzie niemożliwy.
Prewencja: od przypadkowych działań do spójnej strategii
Profilaktyka chorób serca w Polsce to wciąż działania fragmentaryczne, pozbawione systemowego wsparcia finansowego i organizacyjnego.
- Skuteczna profilaktyka nie może być realizowana jednorazowo ani wybiórczo. Potrzebujemy przemyślanej strategii, wspólnych zasad postępowania oraz zapewnienia odpowiednich środków finansowych, które umożliwią konsekwentne działania w każdym regionie – podkreśla prof. dr hab. n. med. Aleksander Prejbisz, Sekretarz Zarządu Głównego PTK.
Eksperci postulują wzmocnienie współpracy między kardiologami, neurologami, specjalistami chorób naczyń i lekarzami rodzinnymi. Kluczem ma być wykorzystanie potencjału opieki koordynowanej w podstawowej opiece zdrowotnej oraz stworzenie narzędzi pozwalających mierzyć efekty profilaktyki w sposób jednolity w całym kraju.
Równy dostęp: kod pocztowy nie może decydować o życiu
Różnice regionalne w dostępie do świadczeń kardiologicznych mają bezpośredni wpływ na śmiertelność i częstość hospitalizacji. Pacjent z dużego miasta ma zupełnie inne możliwości diagnostyczne i terapeutyczne niż osoba mieszkająca na prowincji.
- Różnice regionalne przekładają się bezpośrednio na śmiertelność i hospitalizacje. Nowoczesna diagnostyka obrazowa, leczenie niewydolności serca czy terapie celowane muszą być standardem niezależnie od miejsca zamieszkania pacjenta – mówi prof. dr hab. n. med. Marcin Grabowski, Rzecznik Prasowy PTK.
PTK wskazuje na konieczność pełnego wdrożenia Krajowej Sieci Kardiologicznej, odpowiedniego finansowania zaawansowanych badań obrazowych – zwłaszcza rezonansu magnetycznego i tomografii komputerowej serca – oraz standaryzacji ścieżek diagnostycznych. To działania, które mogą szybko przełożyć się na poprawę wyników leczenia w całym kraju.
Cyfryzacja: dane mają służyć lekarzom, nie tylko administracji
Transformacja cyfrowa w polskiej kardiologii postępuje, ale zbyt często kończy się na elektronicznym raportowaniu, które nie wspiera rzeczywistej pracy klinicznej.
- Cyfryzacja musi być realnym narzędziem w codziennej praktyce – wspierać decyzje kliniczne, skracać ścieżkę diagnostyczną i poprawiać bezpieczeństwo pacjenta – zaznacza prof. dr hab. n. med. Marek Gierlotka, Prezes PTK.
Priorytetem jest integracja rejestrów medycznych, ujednolicenie standardów raportowania oraz wykorzystanie zgromadzonych danych do monitorowania jakości leczenia. Dane mają służyć szybkiemu identyfikowaniu obszarów wymagających interwencji i realnie wspierać decyzje lekarzy przy łóżku pacjenta.
Partnerstwo z pacjentami: świadomy pacjent to skuteczniejsze leczenie
Nowoczesna medycyna nie może funkcjonować bez aktywnego udziału pacjentów. Dialog z nimi pokazuje, gdzie są realne potrzeby, co wymaga uproszczenia, a co lepszego wyjaśnienia.
- Świadomy pacjent leczy się skuteczniej. Dialog z pacjentami pokazuje, gdzie są realne potrzeby, co wymaga uproszczenia, a co lepszego wyjaśnienia – podkreśla dr hab. n. med. Michał Hawranek, członek Zarządu Głównego PTK.
Współtworzenie standardów leczenia wspólnie z organizacjami pacjenckimi, używanie zrozumiałego języka w edukacji zdrowotnej i włączanie pacjentów w procesy decyzyjne to działania, które mogą natychmiast poprawić efektywność terapii.
Nie lista życzeń, a konkretna mapa zmian
Dokument „10 dla Polskiej Kardiologii" to nie zbiór ogólnych postulatów. To szczegółowa "mapa" oparta na doświadczeniu klinicznym i wiedzy ekspertów z całego kraju.
Polska kardiologia ma solidne fundamenty merytoryczne i dynamicznie rozwijające się możliwości terapeutyczne. Teraz potrzebna jest spójność – system musi działać równomiernie od prewencji, przez diagnostykę i leczenie, aż po długoterminową opiekę nad pacjentem.
Wyrównanie dostępu do świadczeń, jasne ścieżki postępowania, inteligentne wykorzystanie danych medycznych i partnerska relacja z pacjentami – to elementy, które konsekwentnie wdrażane mogą sprawić, że nadchodząca dekada przyniesie wyraźną poprawę wyników leczenia chorób układu krążenia w Polsce.
Jak podkreśla PTK: to konkretna propozycja zmian, która ma szansę realnie uratować tysiące osób rocznie.
