Nowy program ma ułatwić młodym rodzicom powrót do pracy. Na każde małe dziecko, które skończyło rok, czyli rodzice utracili prawo do świadczeń w pierwszym roku życia, będzie przysługiwało do 1500 zł. Nie jest to jednak suma obligatoryjna - trzeba spełnić jeszcze określone warunki.
Na dzieci z niepełnosprawnością można uzyskać nawet 1900 zł, ale, jak przy świadczeniu pielęgnacyjnym, są tu konkretne haczyki i pułapki.
Program Aktywny Rodzic - wnioski od października
Od 1 października 2024 r. ruszy program Aktywny Rodzic, który wprowadza nowe świadczenia pieniężne dla rodzin. Wnioski drogą elektroniczną można będzie składać od 1 października, więc można się liczyć z najróżniejszymi organizacyjnymi obsuwami.
Np. przy świadczeniu 800+ wnioski zbierane są z wyprzedzeniem. W przypadku ostatnio wprowadzanych świadczeń, dopiero w momencie uruchomienia programu formalnie. Za każdym razem wiązało się to z mniejszym lub większym chaosem, opóźnieniami w rozpatrywaniu wniosków etc. Tego, rodzicu, jednak nie przeskoczysz.
Aktywny Rodzic - 3 świadczenia
Program obejmuje świadczenia, w tym dwa to nowa wersja wcześniejszych rozwiązań:
- aktywni rodzice w pracy – nowe świadczenie,
- aktywnie w żłobku – zastąpi dofinansowanie do żłobka,
- aktywnie w domu – zastąpi rodzinny kapitał opiekuńczy.
Świadczenia przysługują bez względu na dochód rodziny, nie podlegają egzekucji administracyjnej i komorniczej. Nie są też opodatkowane.
Świadczenie aktywnie w żłobku - dla kogo
Świadczenie to przysługuje rodzicom i prawnym opiekunom na dofinansowanie kosztów objęcia dziecka opieką w żłobku, klubie dziecięcym albo sprawowaną przez dziennego opiekuna.
Świadczenie przysługuje do końca roku szkolnego, w którym dziecko skończy 3 lata,a gdy niemożliwe lub utrudnione jest objęcie dziecka wychowaniem przedszkolnym – do końca roku szkolnego, w którym skończy 4 lata.
Świadczenie aktywnie w żłobku wynosi 1500 złotych miesięcznie na każde dziecko. 1900 złotych na dziecko, które ma orzeczenie o niepełnosprawności, łącznie ze wskazaniami:konieczność stałej lub długotrwałej opieki albo pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
ZUS zastrzega, że świadczenie nie może jednak wynosić więcej niż wysokość opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna.
Warto przy tym dodać, że te zastrzeżenia dot. "samodzielnej egzystencji" i "konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka" to te słynne 7 i 8 w orzeczeniu o niepełnosprawności.
To one sprawiają, że wielu rodziców spotyka się z odmową wypłaty świadczenia pielęgnacyjnego. Orzecznicy ZUS notorycznie "siódemki" nie przyznają małym dzieciom, bo kryteria są niejasne, oparte wyłącznie o widzimisię urzędnika. Pisaliśmy o tym wielokrotnie. Widać: nowe świadczenie, stara bieda.
Trudno sobie w ogóle wyobrazić, że rodzic z maleńkim dzieckiem w tak poważnym stanie, mógłby wrócić do pracy. Będą to sytuacje sporadyczne, zwłaszcza w pierwszych latach życia, gdy pobyty szpitalne i program diagnostyczny jest najszerszy, najbardziej obciążający dla rodziny.
W praktyce zatem te dodatkowe środki (do 400 zł) najpewniej pozostaną przyjemną deklaracją na papierze, dla nielicznych. oczywiście, 1500 zł też jest nie do pogardzenia. Poza tym jest szansa, że zgodnie z deklaracjami pełnomocnika rządu ds. osób z niepełnosprawnościami Łukasza Krasonia system orzekania o niepełnosprawności zmieni się na obiektywny i sprawiedliwy.
Jeśli jednak zmiany będą przypominały to, co zdarzyło się u dorosłych, trudno o optymizm.
Czytaj: Kryteria i urzędnicy pokonali niepełnosprawnych. Tylko 5 proc. wniosków rozpatrzone pozytywnie
Świadczenie aktywni rodzice w pracy - trzeba wiedzieć
Świadczenie aktywni rodzice w pracy nie przysługuje na dziecko, które uczęszcza do przedszkola, żłobka, klubu dziecięcego lub jest pod opieką dziennego opiekuna.
Stawki te same, warunki również, czyli 1500 zł na każde dziecko i 1900 na dziecko z niepełnosprawnościami, ale tylko dla tych z "7" i "8" łącznie w orzeczeniu o niepełnosprawności.
Świadczenie aktywnie w domu - dodatkowe 500 zł
To świadczenie nie ma związku z pracą zawodową rodziców. Przysługuje na każde dziecko w rodzinie, które skończyło 12 miesięcy, do ukończenia przez nie 35. miesiąca życia.
Wniosek o świadczenie może złożyć rodzic dziecka (matka albo ojciec) oraz opiekun faktyczny.
Ważne! Świadczenie aktywnie w domu zastąpi rodzinny kapitał opiekuńczy (RKO).
Świadczenie aktywnie w domu przysługuje w wysokości 500 zł miesięcznie na dziecko, niezależnie od tego, czy dziecko ma orzeczenie o niepełnosprawności.
Czyli: jeśli sytuacja zdrowotna dziecka przymusi rodzica do pozostania w domu, nie dostanie dodatkowych pieniędzy.
Szczegółowych informacji na temat świadczenia udziela ZUS, ale wszelkie formalności będzie można załatwiać dopiero w październiku.
