O Funduszu Kompensacyjnym Zdarzeń Medycznych pisaliśmy ostatnio szerzej w "Poradniku Zdrowie" w czerwcu ubiegłego roku. Potocznie jest nazywany "funduszem za błędy medyczne", ale ta nazwa nie oddaje jego roli. Nie musisz udowodnić komuś błędu, by domagać się zadośćuczynienia.
Fundusz Kompensacyjny Szczepień Ochronnych ma chronić pacjentów, u których wystąpi poważny NOP (niepożądany odczyn poszczepienny).
Jest jeszcze Fundusz Kompensacyjny Badań Klinicznych, który obejmuje szkody wynikające z udziału w badaniach klinicznych, które zostały rozpoczęte począwszy od 14 kwietnia 2023 roku.
W ocenie Rzecznika Praw Pacjenta Bartłomieja Chmielowca wystarczyłby jeden fundusz. Tę opinię podziela wielu ekspertów od rynku medycznego.
Fundusze Kompensacyjne - dlaczego scalenie byłoby korzystne
Mamy trzy Fundusze Kompensacyjne, chociaż w rzeczywistości ich zadanie jest wspólne: zadośćuczynić osobie lub jej bliskim w sytuacji, gdy w wyniku leczenia bądź działań profilaktycznych doszło do nieuzasadnionego uszczerbku na zdrowiu.
Zgodnie z założeniami fundusze mają możliwie szybko rozpatrywać sprawy, wspierać poszkodowanych, niezależnie od tego, co jest przyczyną utraty zdrowia bądź życia (wówczas odszkodowanie otrzymują bliscy ofiary).
Pacjent nie musi znaleźć osoby bezpośrednio odpowiedzialnej za jego problemy, a sąd udowodnić jej winy. Winnego może nie być wcale, a zadośćuczynienie i tak przysługuje.
Kiedy uda się ustalić winnego (np. lekarza, szpital), pacjent wciąż może dochodzić swoich praw na drodze sądowej. Gdy wina się rozkłada na kilka osób/ instytucji, trudno dowieść celowe działanie, pacjenci dotąd byli bez szans na odszkodowanie.
W przypadku Funduszy Kompensacyjnych, jeśli doszło do zdarzenia medycznego i jest w jej wyniku poszkodowany, przysługuje odszkodowanie.
Instytucje są jednak trzy, co wiąże się z rozbudowanym zapleczem administracyjnym, biurokracją, nieprzejrzysty system dla pacjentów. Stworzenie jednej instytucji powinno ułatwić życie pacjentom i jeszcze przyczynić się do obniżenia kosztów obsługi funduszy.
Ponad pół roku działalności Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych
Rzecznik Praw Pacjenta podsumował ponad 7 miesięcy działalności FKZM - pierwsze świadczenia przyznano w czerwcu ubiegłego roku.
Najwyższa dotychczas przyznana kwota wyniosła 200 tys. zł, co do niedawna stanowiło maksymalny możliwy poziom. Obecnie, dzięki corocznej waloryzacji, pułap ten wzrósł do 222,8 tys. zł. W przypadku śmierci pacjenta możliwe świadczenia dla bliskich wynoszą 111,4 tys. zł (przed rewaloryzacją górny pułap to było 100 tys.).
Świadczenie pieniężne z Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych otrzymało już 200 osób. Łączna wartość świadczeń przyznanych przez Rzecznika Praw Pacjenta Bartłomieja Chmielowca przekroczyła 12 mln zł. Średnia wysokość świadczenia to 60 tys. zł.
Decyzje pozytywne dotyczą ok. 60 proc. składanych wniosków.
Kolejne miesiące funkcjonowania Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych pokazują, jak ważne i potrzebne pacjentom, i ich bliskim, było to rozwiązanie. Osoby, którym przyznano świadczenia podkreślają szybkość i skuteczność tej ścieżki, ale też komfort związany z tym, że nie muszą toczyć sądowych batalii, które są długotrwałe, kosztowne i obciążające emocjonalnie. Jestem bardzo dumny z działalności Funduszy Kompensacyjnych i będę dążył do dalszego ich usprawniania
– mówi Bartłomiej Chmielowiec.
Zdarzenia medyczne stwierdzone przez Rzecznika dotyczą najczęściej oddziału ortopedycznego, oddziału chirurgii ogólnej, SOR oraz oddziału położniczo-ginekologicznego.
Zobacz także: 4 ważne świadczenia ZUS
Odszkodowania z Funduszu Kompensacyjnego (styczeń 2025 r.)
Rzecznik Praw Pacjenta podał konkretne przykłady spraw zakończonych w ubiegłym miesiącu i wysokość przyznanych świadczeń:
- nieprawidłowa technika zabiegu neurochirurgicznego spowodowała niewłaściwe odbarczenie kanału kręgowego, skutkujące znaczną niepełnosprawnością (170 tys. zł);
- po operacji usunięcia pęcherzyka żółciowego konieczna była rozległa resekcja jelita cienkiego, co doprowadziło do wielokrotnych reoperacji i wyłonienia stomii (158 tys. zł);
- podczas operacji kręgosłupa doszło do całkowitego uszkodzenia korzenia nerwu z powodu niewłaściwego działania użytych wyrobów medycznych (137 tys. zł);
- uszkodzenie jelita grubego podczas operacji usunięcia macicy, co wymagało reoperacji i wyłonienia stomii (121 tys. zł);
- niewłaściwa kwalifikacja do porodu zabiegowego bez oceny dojrzałości szyjki macicy i zgody pacjentki, skutkująca powikłaniami, w tym zaburzeniami czucia krocza i nietrzymaniem moczu (98 tys. zł);
- śmierć pacjentki z krwawieniem podpajęczynówkowym, u której w trakcie pobytu na SOR zbyt późno wykonano badanie tomografii komputerowej (łącznie 290 tys. zł dla trojga bliskich zmarłej).
